Tweetaligheid

Taalontwikkeling bij jonge kinderen.

De taalgevoeligheid is het meest aanwezig bij kinderen van 0-7 jaar. De omgeving van het kind heeft een grote invloed op de ontwikkeling hierin. Kinderen gaan praten omdat ze in een omgeving verkeren waar met en tegen hen wordt gepraat. Volwassenen spelen daarbij een belangrijke rol. Zo benoemen de leidsters op de wielenweide wat ze zien, voelen of doen. Ook door het aanbieden van thema´s krijgt het taalaanbod een context. Zo kan met verschillende activiteiten (vertellen, knutselen, ontdekken, zingen) aandacht worden geschonken aan een bepaald onderwerp, seizoen of feest.

Tweetaligheid.

Op kinderopvang de wielenweide laten we kinderen actief in contact komen met tweetaligheid. Uit onderzoek over de hele wereld blijkt dat tweetaligheid goed is voor de cognitieve ontwikkeling en de taalontwikkeling van kinderen. Voorwaarde daarbij is dat er helder wordt omgegaan met de twee talen en dat er in de voorschoolse periode ruim voldoende aandacht is voor de minderheidstaal, in ons geval het Fries. Wij werken daarom met het “één persoon één taal principe”: Sommige leidsters bieden consequent het Fries aan, andere consequent het Nederlands, met als uitgangspunt dat het Fries ruim voldoende wordt aangeboden.. Door de bewuste aandacht voor het Fries krijgen Friestalige kinderen een bredere basis in hun moedertaal, wat noodzakelijk is om vervolgens ook het Nederlands goed te ontwikkelen. Nederlandstalige en anderstalige kinderen leren er zo spelenderwijs het Fries erbij. Sintrum Frysktalige Berne-opfang (S.F.B.O.), helpen de leidsters in onze kinderopvang bij het vormgeven van taalbeleid en bij het uitvoeren in de praktijk, persoonlijk en deskundig.

Hoe werkt het in de praktijk?

Door twee talen aan te bieden leren kinderen de Friese én de Nederlandse naam. Peuters in een tweetalige omgeving gebruiken soms Friese en Nederlandse woorden in één zin. Dat is een normale fase in het leren van twee talen waarover men niet ongerust hoeft te zijn. Als ze ouder zijn (een jaar of vier) kunnen ze de beide talen behoorlijk uit elkaar houden. Belangrijk is dat de leidster positief ingaat op de taal die het kind gebruikt. Kromme taal wordt in goede woorden en zinnen, aangevuld of op ingegaan met gebruik van dezelfde woorden en zinnen. Verkeerde zinnen worden niet gecorrigeerd!

Taalûntwikkeling by jonge bern.

De perioade fan 0-7 jier is de meast taalgefoelige leeftyd fan in bern. Dêrom is it fan belang dat op it bernedeiferbliuw omtinken jûn wurdt oan de ûntwikkeling fan taal en spraak. De omjouwing fan it bern hat in grutte ynfloed op dy ûntwikkeling. Bern begjinne te praten om't se yn in omjouwing binne dêr't mei en tsjin har praat wurdt. Folwoeksenen spylje dêrby in wichtige rol.Sa beneame de liedsters op de wielenweide wat se sjogge, fiele of dogge. Ek troch tematysk te wurkjen kriget it taaloanbod in kontekst. Sa kin mei ferskillende aktiviteiten ( fertelle, nifelje, ûntdekke, sjonge) omtinken jûn wurde oan in bepaald ûnderwerp, seizoen en feest.

Twataligens.

Op bernedeiferbliuw de wielenweide litte wy bern aktyf yn kontakt komme mei twataligens. Ut ûndersyk oer de hiele wrâld docht bliken dat twataligens goed is foar de kognitive ûntwikkeling en de taalûntwikkeling fan bern. Betingst dêrby is dat op in heldere manier omgien wurdt mei de twa talen. Wy wurkje dêrom mei it “Ien persoan, ien taal-prinsipe”: guon liedsters biede konsekwint it Frysk oan, oare liedsters konsekwint it Nederlânsk, mei as betingst dat yn de totale ferdieling rom foldwaande omtinken is foar it Frysk. Troch bewust oandacht foar it Frysk krije Frysktalige bern een bredere ûndergrun yn de memmetaal, wat needsakelijk is om ek it Nederlânsk te untwikkeljen. Nerderlânstalige bern underfine sa boartsjendewiis it Frysk derby. Sintrum Frysktalige Berne-opfang (S.F.B.O.) helpe liedsters yn us berneopfang by it foarmjaan fan taalbelied en by it utfieren yn de praktyk, persoanlik en saakkundich.

Twataligens yn de praktyk.

Troch twa talen oan te bieden leare bern de Fryske én de Nederlânske namme. Pjutten yn in twatalige omjouwing brûke soms Fryske en Nederlânske wurden yn ien sin. Dat is in normale faze yn it learen fan twa talen, dêr't men net ûngerêst oer hoecht te wêzen. As se âlder binne (in jier as fjouwer), kinne se beide talen aardich út elkoar hâlde. Wichtich is dat de liedster posityf yngiet op de taal dy't it bern brûkt. Kromme taal wurdt yn goede wurden en sinnen werhelle, oanfolle of op yngien mei gebrûk fan deselde wurden. Ferkearde sinnen en wurden wurde net ferbettere, mar korrekt weromjûn.